به علت تنوع بسيار بالاي گياهي در نسن مجموعه اي زيبا و بي نظيز ازگياهان مختلف به صورت بوته اي يا درختي ،دارويي و غير دارويي ديده مي شود كه كوهها و مراتع نسن از آنها پوشيده شده است اما بيان تمامي اين گياهان با خصوصيات آنها خود كتابي قطور و محققي فعال مي طلبد كه از وسع اين كتاب خارج است .
گياهان درختي
درختان گياهان چند ساله اي هستند كه در نسن به صورت خودرو و يا دستي ديده شده و طبيعتي زيبا و فرح انگيز را ساخته اند . درختان خودرويي چون اوجا ، ريس ، زرشك ، سيب وحشي ، هلي دار( گوجه سبز)، بامشي فگ(بيد) ، سپيدار و درختان دستي مثل تبريزي ، فگ(بيد) ، سيب ، گردو ، زردآلو ، آلبالو ، گيلاس ، گلابي ، فندق
سيب زميني ، گندم ، جو ، عدس ، باقلا ،نخود ، پياز ، خيار ، كدو ، شويد ، ترب ، هويج و هزاران گياه خودرو يا دستي ديگر كه در نسن وجود دارد و مورد استفاده قرار مي گيرد برخي از آنها يك ساله و گروهي ديگر به صورت چند ساله محصول مي دهند.
در فصل بهار سبزي هاي تر و تازه وحشي در كوهها مي روييند و افراد زيادي براي چيدن به كوه مي روند گياهاني چون والك،تره كوهي(تلپا)،پيازك،كرزنگ،آشم و قارچ مشتريان بسياري دارد.
موارد استفاده برخي گياهان نسن
تك تك گياهان اين سرزمين، دارويي و مفيد مي باشد بيش از پنج هزار نوع گونه گياه كه نشان از تنوع بالاي آنها دارد گياهاني كه ارزش خوراكي خوبي هم دارند مانند قارچها كه انواع مختلف آن در نسن مي رويد به شرح زير است ۱)كماه گوش ۲)گدراكن گوش ۳)لنگوش ۴)هلوي گوش(كه در نسن نمي رويد) ۵)ماركلا(ارزش غذايي ندارد) ۶)شالچس ۷)پيدگوش
به تمامي انواع قارچهاي خوراكي “لنگوش” مي گويند البته هلوي گوش نوعي قارچ است كه آنرا در شير مي خوابانند بعد از ساعتي شير حالتي ماستي شكل به خود مي گيرد كه به نام “هلوي” معروف بوده و ارزش غذايي بالايي دارد
والك و ترهكوهي را با برنج دم كرده و استفاده مي كنند كه غذايي بسيار خوشمزه مي باشد
استفاده دارويي برخي از گياهان
زرشك:تقويت كننده معده و كبد ، تصفيه كننده خون ، ترميم زخم گلو و تسكين درد(اين گياه در منطقه ختو و حسلوزياد ديده مي شود)
سيب وحشي : مقوي قلب و اعصاب ، معالج روماتيسم ، ضد وحشت ، پايين آورنده اسيد اوريك
هلي(گوجه سبز) : تنظيم دستگاه هاضمه ، به صورت پخته براي روماتيسم ، ضدعطش(براي افراد مسن مضر است)
اسطوقدوس : درمان امراض عصبي و غم و اندوه ، ضربه مغزي ، درمان رعشه
اسفند : دود آن براي درمان جنون ، درد دندان ، تصفيه خون ، ضدحساسيت ، ضدعفوني كننده ، روغن اسفند براي سنگيني گوش خوب است .
بابونه : درمان دل درد ، سردردهاي عصبي و ميگرن
بارهنگ : معالجه آسم ، برنشيت مزمن ، ضدسرفه ، زردي ، بيماري كليوي
بامشي فيك(بيد) : جوشنده آن تب بر، ضد تشنج ، خواب آور ، آرام بخش و دفع كننده كرم انگل مي باشد.
ثعلب : ضد رعشه و تشنج ، سرماخوردگي ، ضدسرفه ، اخلاط خوني ، ورم كليه
خاكشير : رفع گرمازدگي ، ضدعطش و تب بر ، مقوي معده و اشتها آور
گل ختمي : درمان گلودرد ، دردمعده ، ورم روده و بيماري هاي پوستي
خشخاش : درمان برونشيت ، قلنج ، تسكين درد و اعصاب
گزنه : دفع عفونت ، كم خوني ، جرب و گال ، مرض قند ، ضد روماتيسم ، ضدانگل و امراض پوستي
گل گاوزبان:نشاط آور ، مقوي بدن ، درمان تنگي نفس ، ضدسرفه و تب بر ، دفع يرقان و سنگ مثانه
نعناع : ضدنفخ ، تقويت معده و قلب ، ضداسهال ، اشتهاآور ، خنك كننده ، آرامش بخش
قارچ : مقوي معده ، ضداسهال خوني
والك : تصفيه خون ، كاهش فشار خون ، رفع تصلب شرايين
ترشك : خنك كننده ، معرق ، جبران ويتامين C ، رفع عطش ، رفع يرقان ، اشتها آور
يونجه : چاي يونجه براي دفع اختلالات ادراري و جمع بول – جوانه هاي آن داراي ويتامين B1 ، B2 ، K ، C مي باشد.
سير : جلوگيري از اسهال خوني ، ديفتري ، سياه سرفه ، جلوگير از عفوني شدن بدن
كرزنگ: براي درمان دل‌درد و كمردرد
آشم: ضد نفخ و سرماخوردگي
گون: براي تهيه كتيرا از آن استفاده مي‌كنند.
